Geneeskundestudenten komen meestal weinig in contact met kwetsbare groepen bewoners in de stad. Daarom heeft Public Health een maatschappelijk coschap ontwikkeld.

“Wij voelen een verantwoordelijkheid om de maatschappij in het UMC Utrecht te brengen”, zegt docente Conny Seeleman. Voorheen kwamen studenten tijdens hun studie maar enkele weken buiten het ziekenhuis. “En dat terwijl de gezondheidszorg verandert”, stelt Mariëlle Jambroes, assistant professor Public Health. “Mensen worden ouder. Ze krijgen soms een of meer chronische aandoeningen waarmee ze langer zelfstandig thuis wonen. De context van wonen, werken en leven wordt steeds belangrijker voor herstel bij ziekte, maar ook om gezond te blijven.”

Sinds dit studiejaar zit een maatschappelijk coschap in het onderwijsprogramma van de opleiding Geneeskunde. Mariëlle: “Studenten gaan bijvoorbeeld naar een sociaal wijkteam met schuldhulpverlening en opvoedondersteuning of een plek in het jongerenwerk. Een andere keer geven ze voorlichting aan ondersteuningsgroepen van allochtone afkomst over veel voorkomende klachten zoals diabetes en hoge bloeddruk.” Wat Mariëlle van de studenten terughoort, is heel afhankelijk van de coschapplek. Bij de ondersteuningsgroepen leren ze veel over cultuur en het oefenen met eenvoudig taalgebruik. Bij andere plekken reflecteren ze bijvoorbeeld op hun ervaring met patiënten die te midden van grote stapels ongeopende rekeningen in een slechte woning wonen. “Zo’n situatie zet aan tot denken over contextfactoren en ziek zijn. Studenten realiseren zich dat de buikpijn van de patiënt misschien ook wel ergens anders vandaan kan komen.”

Simone haar maatschappelijk coschap

Het voelde nog wat onwennig voor vijfdejaars studente Simone Couperus op de eerste dag bij haar maatschappelijk coschap bij CJG, het Centrum voor Jeugd en Gezin in Zeist. Hier werken vooral maatschappelijk werkers en gedragswetenschappers die met diverse instanties in en om Zeist samenwerken. ”Hoewel ik de eerste coassistent was, voelde ik me toch welkom. Ze vonden het leuk om me van alles uit te leggen. Bij patiënten zijn ze erg gericht op het lichamelijke, maar je hebt natuurlijk ook het psychosociale en maatschappelijke werk. Goed om te weten wat er buiten het ziekenhuis allemaal is, zoals de bespreking met de wijkagent en een sportbegeleider waarin alle hangjongeren worden besproken. Ik had er nooit bij stilgestaan dat er achter de schermen zoveel mensen mee bezig zijn. Ook gingen we nog bij mensen thuis langs. In het ziekenhuis zie je een groot deel van het leven van de patiënt niet. Ik begrijp ook wel dat je als neuroloog niet met iemand meegaat naar huis, maar je leert hier als toekomstig arts veel van.”

Kwetsbare groepen

Mariëlle Jambroes ziet op termijn veel mogelijkheden om als UMC Utrecht en gemeente Utrecht een gezond leven in de stad te verbeteren. “Onze studenten zitten in de haarvaten van de maatschappij. Ze halen daar heel veel ervaring en kennis op, juist ook bij kwetsbare groepen die je niet goed bereikt met monitors en reguliere vragenlijsten.”

Docent Conny Seeleman geeft aan wat ze met dit coschap willen bereiken: “Het doel is studenten te laten werken op een plek waar de maatschappelijke context ertoe doet en waarbij ze de andere hulpverleners en hun expertises leren kennen. En er vervolgens niet alleen over gaan nadenken wat dat voor hen betekent als arts, maar ook persoonlijk.” Mariëlle: “We hopen dat ze straks, als ze in hun witte jas iemand binnenroepen in de spreekkamer, anders handelen. Door vragen anders te stellen, of een extra vraag te stellen.”

Verder lezen?

Lees meer over onderwijs op umcutrecht.nl